मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना: e-KYC प्रक्रिया आणि संपूर्ण मार्गदर्शक
🌸 प्रस्तावना
महाराष्ट्र शासनाने महिलांच्या आर्थिक स्वावलंबनासाठी आणि सामाजिक सक्षमीकरणासाठी “मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना” सुरु केली आहे. या योजनेतून लाखो महिलांना थेट बँक खात्यातून आर्थिक मदत मिळते. १८ सप्टेंबर २०२५ रोजीच्या शासन निर्णयानुसार, आता या योजनेतील सर्व पात्र लाभार्थ्यांसाठी Aadhaar आधारित e-KYC प्रक्रिया बंधनकारक करण्यात आली आहे.
🌸 योजनेचे उद्दिष्ट
- महिलांचे आर्थिक स्वातंत्र्य वाढवणे
- आरोग्य व पोषणात सुधारणा करणे
- कुटुंबातील निर्णयक्षमता बळकट करणे
- Direct Benefit Transfer (DBT) द्वारे पारदर्शक मदत पोहोचवणे
🌸 Aadhaar Authentication का?
भारत सरकारच्या आधार अधिनियम २०१६ अंतर्गत कोणत्याही शासकीय योजनेत आधार प्रमाणीकरण वापरता येते. त्यामुळे लाभार्थ्यांची खरी ओळख निश्चित करता येते आणि फसवणूक थांबते.
🌸 शासनाचा निर्णय
महिला व बाल विकास विभागाच्या परिपत्रकानुसार:
- सर्व पात्र महिलांनी e-KYC करून Aadhaar Authentication पूर्ण करणे बंधनकारक आहे.
- वेब पोर्टल: https://ladakibahin.maharashtra.gov.in
- २ महिन्यांच्या आत प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
- प्रत्येक वर्षी जून-जुलै महिन्यात e-KYC करणे गरजेचे आहे.
🌸 e-KYC प्रक्रिया (Step-by-Step)
- वेबसाईट उघडा: ladakibahin.maharashtra.gov.in
- मुखपृष्ठावर e-KYC Banner वर क्लिक करा.
- आधार क्रमांक व कॅप्चा टाकून OTP द्वारे प्रमाणीकरण करा.
- पती/वडील यांचा आधार क्रमांक व OTP पडताळणी करा.
- जात प्रवर्ग निवडा आणि घोषणापत्र (Declaration) पूर्ण करा:
- कुटुंबातील सदस्य कायमस्वरूपी सरकारी सेवेत नाहीत
- कुटुंबातील फक्त एक विवाहित व एक अविवाहित महिला लाभ घेत आहे
- सर्व तपशील Submit करा.
- यशस्वी पडताळणीनंतर संदेश दिसेल: “Success – तुमची ई-केवायसी पडताळणी यशस्वी झाली आहे.”
🌸 वेळापत्रक
सप्टेंबर २०२५ पासून २ महिन्यांच्या आत सर्व लाभार्थ्यांनी e-KYC पूर्ण करणे आवश्यक आहे. त्यानंतर दरवर्षी जून-जुलै महिन्यात ही प्रक्रिया करावी लागेल.
🌸 लाभार्थ्यांसाठी सूचना
- वेळेत e-KYC न केल्यास लाभ मिळणे बंद होईल.
- खोटी माहिती दिल्यास कारवाई होऊ शकते.
- फक्त पात्र महिलांनाच योजना उपलब्ध राहील.
- DBT रक्कम थेट बँक खात्यात जमा होईल.
🌸 शासनाची भूमिका
महिला व बाल विकास विभागाला UIDAI कडून Sub-AUA/Sub-KUA मान्यता मिळाल्यामुळे विभाग स्वतः आधार प्रमाणीकरण चालवू शकतो. यामुळे बोगस नोंदी हटतील आणि खरी पात्र महिला योजनेचा लाभ घेतील.
🌸 निष्कर्ष
“मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना” ही महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी ऐतिहासिक पाऊल आहे. Aadhaar आधारित e-KYC बंधनकारकतेमुळे या योजनेत पारदर्शकता वाढेल, फसवणूक कमी होईल आणि खरी पात्र लाभार्थी महिलांपर्यंत मदत पोहोचेल. त्यामुळे सर्व लाभार्थ्यांनी वेळेत e-KYC प्रक्रिया पूर्ण करणे अत्यावश्यक आहे.